Sala do boksu
Twórczość dokumentalna Fredericka Wisemana skonstruowana jest wokół dwóch powracających tematów. Wokół jego zainteresowania różnymi aspektami przemocy oraz wokół ciała, które tę przemoc na siebie przyjmuje, czasami zamieniając ją w niepokojące piękno. Przykładem są tu zarówno filmy z tańcem w roli głównej, jak i te, które pokazują wysiłki nowoczesnych społeczeństw, by przemoc z jednej strony kontrolować, a z drugiej – rytualizować. Tym razem Wiseman tworzy połączenie doskonałe – swój najnowszy film poświęca niewielkiemu, osiedlowemu klubowi bokserskiemu w Austin w Teksasie, którego założycielem jest dawny profesjonalny bokser, Richard Lord.
Wiseman niemal nie wychodzi z ciasnego, oświetlonego jarzeniówkami wnętrza klubu, biednego i bogatego zarazem, wypełnionego przedmiotami, posklejanymi taśmą workami do ćwiczeń i poczuciem dyskretnego łączenia się we wspólnotę. To swoisty Babilon tolerancji, w którym spotykają się ludzie różnych ras, płci, w różnym wieku, różniący się wyglądem, sposobem życia, zawodem, wykształceniem, statusem społecznym. Przychodzą z rodzinami, z małymi dziećmi, z psami. Każdy znajdzie tu swoje miejsce.
Reżyser wprowadza widzów w trans. Pokazując ćwiczących, zaangażowanych uczestników, rytmizuje ujęcia. Zachwyca się ruchem ciał, kontrastuje i ustawia je niczym choreograf. Przy tym wykorzystuje naturalne dźwięki, podsłuchuje rozmowy, unika jawnej kreacji. Porusza się między intensywnością bezpośrednich kontaktów a koncentracją na samotnym zmaganiu się z wysiłkiem.
Agnieszka Szeffel
Frederick Wiseman
Urodzony w 1930 roku. Dokumentalista. Z żelazną konsekwencją portretuje amerykańskie instytucje publiczne. W szczegółach odsłania mechanizmy leżące u podstaw systemów szkolnictwa, więziennictwa, gastronomii, przemysłu rozrywkowego i opieki zdrowotnej. Wiseman od lat pracuje według jednego modelu: kolekcjonuje około stu godzin materiału, który nagrywa bez wcześniejszego scenariusza, nie robi wywiadów ze swoimi bohaterami, nie dodaje muzyki ani komentarza. Liczy się tylko rejestracja i montaż, na który przy każdym projekcie reżyser przeznaczał cały rok. Filmy Wisemana (nagradzane na festiwalach w Wenecji, Cannes i Berlinie), przypominające wizualne eseje, dziś zaliczane są do klasyki gatunku.
Wybrana filmografia
1967 Titicut Follies (dok. / doc.)
1968 High School (dok. / doc.)
1969 Hospital (dok. / doc.)
1975 Welfare (dok. / doc.)
1989 Near Death (dok. / doc.)
1997 Public Housing (dok. / doc.)
2003 Przemoc w rodzinie / Domestic Violence (dok. / doc.)
2009 La Danse – Le Ballet de l’Opéra de Paris (dok. / doc.)
2010 Sala do boksu / Boxing Gym (dok. / doc.)
Twórcy
